Hãy thử ghi lại hành trình phát triển của bản thân

Con người chúng ta rất thích đọc về cuộc sống. Chúng ta hay nói về những gì đã xảy ra, ai đang làm gì, và người ta đang đi những đâu. Chúng ta thường hay chú ý đến những mẩu tin ở trong hiệu sách, sân bay hay các trang báo nổi bật về hoạt động của mọi người, chúng ta thường để ý đến câu chuyện của người khác, nhưng lại hay bỏ quên những điều nho nhỏ trong cuộc sống của chính mình.

Trong 5 tuần sắp tới, hãy tự theo dõi câu chuyện của riêng mình. Hãy chú ý xem mình đã làm gì, mọi việc đang như thế nào, và mình có dự định tập trung tiếp vào đâu. Người ta nói hạnh phúc không phải là đích đến mà là hành trình, bạn không chỉ học được từ kết quả mà bạn còn học được rất nhiều điều trong quá trình đi đến kết quả ấy. Ghi lại hành trình ấy chính là một cách để bạn nhìn lại những nỗ lực của mình, và ngày càng cải thiện bản thân.

Ngày nào tôi cũng viết một điều gì đó. Tôi thường dành một khoảng lặng vào cuối ngày, đủ để nhìn lại và suy ngẫm, đặt bút xuống viết khoảng 100 từ vào cuốn sổ tay gối đầu giường. Tôi thường viết về ba điều, quá khứ, hiện tại hoặc tương lai.

Lẽ dĩ nhiên, thường thì nhìn lại quá khứ là việc dễ làm nhất, và hầu hết mọi thứ chúng ta viết đều bắt nguồn từ quá khứ. Khi tôi nghĩ lại về những gì đã xảy ra, tôi nhìn lại trong lúc đấy tôi là ai, tôi đang ở cùng ai, hay thậm chí lúc đó tôi đang nghĩ gì. Tôi tìm kiếm và nhận ra những khoảnh khắc bất ngờ, những điều tốt đẹp, hoặc những lúc tôi cảm thấy mệt mỏi. Cuối cùng, tôi đặt ra câu hỏi: “Nếu tôi lại rơi vào hoàn cảnh đó, liệu tôi có làm điều gì khác đi không?”

Rồi đến hiện tại, ngay bây giờ, tôi nhìn xem tôi đang ở đâu (tôi đang viết ở nhà, ở khách sạn hoặc đang trên một chuyến bay vượt đại tây dương), và ghi nhận những suy nghĩ, cảm xúc, lo lắng hay kế hoạch mà đang hiện hữu lúc đó trong tôi, khiến tôi chú ý. Liệu tôi đang mệt, đang háo hức, tràn đầy hi vọng hay tôi đang rất xúc động hay cảm thấy căng thẳng?

Viết lại những khoảnh khắc như thế cũng khá khó. Vì thực ra, khi tôi viết, tâm trí tôi đang đi lang thang và môi trường bên ngoài lại lôi kéo sự chú ý của tôi – như các âm thanh bên ngoài, tiếng cái đuôi của chú cún cưng nhà tôi vỗ nhẹ lên sàn nhà, tiếng chúc ngủ ngon của vợ tôi, hay là đèn báo trên chiếc BlackBerry của tôi nhấp nháy liên tục như muốn hét lên là “Bạn có TIN NHẮN mới!”, tất cả đều kéo sự chú ý của tôi đi ra xa.  

Và tôi lại viết về tương lai, điều gì sẽ đến, trong sáu, mười hai hay mười tám tháng tới? Khi tôi viết những câu chữ lên trang giấy, tôi bắt đầu có thể mường tượng, cảm nhận và nghe thấy tiếng tương lai đang bước lại gần hiện thực hay không?

Và không phải các cấu trúc viết thông thường – như viết về mục tiêu hàng năm, hay về tiến trình của một dự án, mà chính kiểu “viết trong khoảnh khắc” và “viết vào cuối ngày” đã cho tôi những ý tưởng, ý kiến tuyệt vời trong vòng 10 năm trở lại đây. Có vẻ như là vào cuối ngày, khi tôi sắp nghỉ ngơi để chuẩn bị cho ngày hôm sau, thì tôi sắp xếp lại mọi thứ, dựa trên những gì tôi cảm nhận trong chính khoảnh khắc ấy.

Sau một thời gian, tôi đã tạo được một checklist các câu hỏi tôi dùng để gợi mở suy nghĩ, và ghi lại hành trình của mình. Và dưới đây là một số những câu hỏi tôi dùng hàng ngày:

HÔM NAY TÔI ĐÃ HỌC ĐƯỢC NHỮNG GÌ?

Mỗi ngày tôi sẽ có cơ hội để tìm ra một thứ gì đó mới mẻ. Khi tôi đọc xấp “tạp chí cần đọc” và lướt qua hộp thư đến của mình hàng giờ, tôi sẽ thấy một thứ gì đó mà trước đây tôi chưa từng thấy. Và vào cuối ngày, tôi sẽ ghi lại bất cứ thứ gì tôi thấy hay nghe lần đầu tiên, cùng với lý do tại sao tôi nghĩ nó lại đáng được lưu lại.

TÔI ĐÃ TẠO RA CƠ HỘI GÌ?

Bạn sẽ ngay lập tức nhận biết được câu hỏi này có phù hợp với bạn hay không – trong công việc hay trong đời sống. Đối với tôi, câu hỏi này rất phù hợp. Tôi sẽ nhìn lại và hỏi bản thân những ai tôi đã gặp, những nơi nào tôi đến, hay những gì tôi thấy có thể tạo ra cơ hội trong tương lai không? Không phải là tôi đang làm một to-do-list đâu, mà tôi đang tập để có cái nhìn tổng thể hơn thôi.

NHỮNG CÂU HỎI NÀO ĐÃ ĐƯỢC TRẢ LỜI?

Có dự án nào được chuyển giao không? Có hợp đồng nào được ký không? Có bí ẩn nào được tìm ra không? Tôi nhận ra rằng, biết được những gì đã được hoàn thành là một cách tích cực và khá thoải mái để kết thúc một ngày. Nó là cách để gạch một số thứ ra khỏi tâm trí và tự nhủ với bản thân rằng: “Tạm thời thì những việc đấy đã xong rồi.”

CÓ CÂU HỎI MỚI NÀO XUẤT HIỆN KHÔNG?

Nếu tôi quyết định trả lời câu hỏi này, thì tôi chỉ chọn duy nhất một câu hỏi mới mà thôi. Và khi tôi viết câu hỏi mới này, tôi sẽ tránh trả lời nó. Thay vào đó, tôi viết rõ hơn nguyên nhân tại sao câu hỏi này lại xuất hiện. Có lúc, câu hỏi này sẽ tự động thay đổi khi tôi đang viết.

Tôi nghe nói rằng Albert Einstein luôn giữ bên mình một quyển số, kể cả khi ông ấy đi ngủ vào ban đêm. Tôi rất muốn biết ông ấy nghĩ gì khi ông ấy ghi lại những ý tưởng, lý thuyết và các vấn đề của mình qua thời gian.

Tôi luôn gợi nhớ khách hàng của mình về bản chất chủ quan và hướng đối tượng của việc ghi chép. Nó hướng đối tượng lẽ dĩ nhiên là vì đó là những từ ngữ bạn viết tay dựa trên suy nghĩ và ý tưởng của mình. Và đồng thời nó mang tính chủ quan vì những gì bạn viết bắt nguồn từ trải nghiệm, quan điểm và cách hiểu của bản thân bạn.

Nói một cách khách quan thì việc giữ lại một số bản ghi để bạn có thể xem lại và nhận xét khá quan trọng. Có thể nhìn những gì mình đã thấy, nghe những gì mình đã nghe, cảm nhận những gì mình đã cảm nhận là một phần rất quan trọng trong quá trình tự làm chủ và lãnh đạo bản thân. Với những người đang làm quản lý, lãnh đạo hay các nhà sáng lập nên những tổ chức, thì chắc chắn họ muốn có bản ghi khách quan này.  

Việc này cũng giống với việc bạn đi tàu lượn, bạn lên xuống không ngừng, bạn sẽ thấy có những ngày mình rất “lên”, và có những ngày mình “xuống”. Khi bạn quay lại và nhận ra những thăng trầm này, bạn cũng sẽ nhìn lại được nhiều vấn đề. Những điều có vẻ là chuyện lớn (hoặc, những việc có vẻ là việc nhỏ) có thể trở nên khác hoàn toàn so với những gì bạn nghĩ ban đầu.

Dù không mấy khi chia sẻ, nhưng bạn cũng sẽ có chu kì tự review cho bản thân mình. Có thể là hàng tháng, hàng quý, hay hàng năm, bạn sẽ thấy bạn đã ghi lại những gì:

1. Bạn sẽ thấy bạn đã ở đâu
2. Bạn sẽ hướng tới nơi mà bạn đang đi.

Bạn đã ở đâu?

Hiện tại, khi mà tôi đã thực hiện việc ghi lại hàng ngày trong khoảng 20 năm (có những ngày tôi chỉ viết 3 dòng, có những ngày lại viết tới hàng trăm từ), tôi có thể nhìn ra những gì có thể sử dụng cho các việc quan trọng. Tôi biết tôi đã lo lắng về những gì? Cái gì khiến tôi căng thẳng? Tôi đã tạo ra những cơ hội gì?

Khi tôi xem qua những gì tôi viết, tôi bắt đầu cảm thấy tự hào và vui vẻ về quãng đường mà mình đã trải qua, và tôi tự hỏi xem không biết điều gì sẽ tới. Có những lúc động lực để tôi viết lại một điều gì đó là sau này, tôi có thể nói rằng: “Ồ, ra cái việc mà trước đây mình nghĩ là lớn cũng chỉ là việc nhỏ thôi.”

Các bước tiếp theo

Nếu bạn đã sẵn sàng và cam kết sẽ làm việc này nghiêm túc, tôi đảm bảo bạn sẽ thích nó và sẽ học được rất nhiều điều. Hãy bắt đầu từ hôm nay, và thực hiện trong năm tuần. Có thể, chỉ sau một vài tháng, bạn có thể nhận ra quá khứ, hiện tại và tương lai có ý nghĩa hơn nhiều. Và đây là những bước bạn nên làm:

Hãy mua một quyển sổ và một vài cái bút.

Việc này nhỏ nhưng lại tạo ra khác biệt lớn. Lần tới đi ra ngoài, bạn hãy ghé qua một shop văn phòng phẩm hay một hiệu sách và ngắm một vài quyển sổ có màu và size khác nhau, chọn ra một quyển mà bạn sẽ dùng trong 5 tuần tới. Mua nó, và một vài cái bút. (Mỗi lần mà tôi mua sổ mới là tôi lại mua thêm khoảng 5,6 cái bút – vì tôi biết là kiểu gì tôi cũng sẽ để quên bút ở đâu đấy.) Khi công cụ bạn thích luôn sẵn sàng thì bạn sẽ giữ được thói quen này tốt hơn. Bởi vì tôi đi lại khá nhiều (trong 10 năm vừa rồi cứ mỗi năm tôi lại đi 200 đêm), tôi phải tìm một quyển sổ đủ nhỏ để tiện đi lại, nhưng cũng đủ to để vừa với những gì tôi viết ra vào cuối ngày. Tôi thử nghiệm khá nhiều size sổ khác nhau từ nhiều nhà sản xuất khác nhau và đã tìm thấy một số loại khá tốt.

Hãy để sổ ở nơi mà cuối ngày bạn có thể nhìn thấy nó.

Ở nhà, ở khách sạn, thậm chí khi mà tôi đi xe đạp trong 14 ngày xuyên dãy núi Rocky ở Colorado, tôi vẫn để quyển sổ ở nơi mà tôi sẽ nhìn thấy nó vào cuối ngày. Ở nhà thì việc này khá đơn giản: tôi để nó ở đầu giường. Và nó ở ngay đó, trước khi tôi đi ngủ tôi sẽ cầm nó lên, bỏ ra một vài phút và viết những suy nghĩ của mình.

Nếu bạn đi lại nhiều, hãy tìm một quyển sổ mà bạn có thể mang nó đi bất cứ đâu.

Không chỉ là kích cỡ mà cũng nên chú ý đến cả kiểu bìa nữa. Đối với người hay đi lại như tôi thì quyển sổ bìa cứng sẽ bền hơn là quyển có bìa giấy. Tôi hãy để quyển sổ lên trên cùng vali, và nó sẽ là thứ đầu tiên tôi lấy ra khỏi vali khi tôi tới khách sạn.

Đặt chuông báo.

Đương nhiên, bạn muốn nghĩ là mình sẽ nhớ để ghi một vài dòng mỗi ngày, nhưng tới bây giờ thì tôi nhận ra việc này cũng rất có ích, có khi (đặc biệt là những tuần rất bận rộn) tôi đặt chuông báo/nhắc nhở để viết vào sổ. Thường thì tôi sẽ nhớ để viết, nhưng, tin tôi đi, tôi đã được “cứu vớt” mấy lần vì tiếng chuông nhắc nhở đấy.

Hãy bắt đầu từ từ.

Bạn có thể bắt đầu bằng việc chỉ viết một chút mỗi ngày. Đối với những ngày đầu tiên, đừng lo quá nhiều về cấu trúc hay phạm vi hay cách trình bày. Hãy chỉ thực hành đặt bút viết vào cuối ngày là được.

Hãy tự review vào cuối tuần thứ năm.

Đây là cách để bạn biết liệu làm việc này có đáng hay không. Những gì bạn viết ra trong 35 ngày qua có thể hiện điều gì không, có khiến bạn suy nghĩ gì không, hoặc có chứng minh bạn đã làm điều gì khác không? Trên con đường bạn đi trong cuộc đời hay trong công việc, một cách để không ngừng thay đổi và cải thiện là bắt đầu quan sát hiện tại bạn đang ở đâu, bạn đang làm gì, và bạn cho rằng những điều đấy có ích như thế nào.

Magazines, newspapers and tabloids are rife with stories and exposés of people’s lives. The popularity of these publications, and the widespread consumption of them only proves how focused we are on “story.” Hopefully, by capturing some more of your own story, you can begin to engage at a new level of professional development and focus on your most important things.

Tạp chí, báo, và tin tức tràn đầy các câu chuyện về cuộc sống của mọi người. Sự phổ biến của những ấn phẩm này và lượng tiêu thụ lớn của chúng đã chứng minh chúng ta tập trung vào “các câu chuyện” nhiều như thế nào. Mong là, bạn có thể bắt đầu bước sang một level mới để phát triển bản thân và tập trung vào những việc quan trọng nhất bằng cách ghi lại nhiều hơn những câu chuyện của chính mình.

Jason Wommack là nhà sáng lập và CEO của Công ty Jason Womack, công ty giúp các nhà kinh doanh, quản lý làm việc hiệu quả hơn để họ có thời gian và năng lượng, tập trung để đạt được nhiều thành công hơn trong cuộc sống. Anh ấy còn là tác giả của cuốn sách “Your Best Just Got Better.” Để tìm hiểu thêm, hãy truy cập trang web: www.womackcompany.com và http://www.twitter.com/jasonwomack hoặc e-mail tới địa chỉ: Jason@WomackCompany.com.

Nguồn: https://trainingmag.com/content/how-journal-journey